OMUZ AĞRILARI
Omuz Ağrıları
Omuz ağrıları sık görülen bir kas iskelet sistemi problemidir. Toplumda omuz ağrısı, bel ve boyun ağrılarından sonra üçüncü sırada yer almaktadır. Omuz ağrısı özellikle kolunu kullanarak çalışan kişilerde doktora başvurma nedenleri arasında ilk sıralarda yer alır. Omuz ağrısının sık görülmesinin en önemli nedenlerinden biri omuz ekleminin insan vücudunun en hareketli ve en karmaşık eklemi olmasıdır. Omuz ekleminin etrafında kapsül, ligaman, tendon, bursa ve kaslardan oluşan yumuşak dokular yer alır. Eklemin sağlam bir yapısının olmasını ağırlıklı olarak eklem etrafındaki yumuşak dokular sağlarlar. Bu durumda omuzda yumuşak doku lezyonlarının sık görülmesine neden olur.
Omuz ağrısının nedenleri nelerdir?
En sık karşılaştığımız omuzun kendi yapılarından kaynaklanan omuz ağrılarıdır. En başta omuzun tendonlarını ilgilendiren sıkışma sendromu (impingement) ve rotator kılıf sendromu gelmektedir.
Donuk omuz, tendinitler (bisipital tendinit), tendonlara kireç birikimi ile oluşan kalsifik tendinitler, osteoartrit (kireçlenme), omuz gevşekliği ya da omuzun yarı çıkıkları (subluksasyon), miyofasyal ağrı sendromu denilen omuzun çevresindeki kaslara bağlı zorlanma ağrıları en çok görülen problemlerdir. Omuz çevresi kasların sinirlerinin hasarına bağlı olarak da omuz ağrıları görülebilir ve omuzda kuvvetsizlik, zayıflık daha ön plandadır. İltihaplı romatizmal hastalıkların çoğunda omuz etkilemektedir (romatoid artrit, spondiloartropati, polimiyalji romatika). Ayrıca omuz bölgesindeki kemik ve yumuşak dokulardan kaynaklanan tümöral rahatsızlıklar, enfeksiyonlar da omuz ağrısına neden olabilir.
Daha az karşılaştığımız nedenler ise omuz dışı yapılardan kaynaklanan ağrılardır. Akciğerin üst bölgesinin kanserleri, karaciğer, mide safra kesesi, dalak problemleri, kalp rahatsızlıkları da omuz ağrısı ile karşımıza çıkabilmektedir. Boyun fıtıklarının omuza yayılan ağrı yapması dolayısıyla boyun ağrısı yapan nedenlerle omuz ağrısı yapan nedenlerin sıklıkla karışabileceği unutulmamalıdır.
Sıkışma sendromu (impingement) nedir?
En çok görülen omuz ağrısı nedeni sıkışma sendromudur. Sıkışma sendromu, kolumuzu kaldırmamızı sağlayan kasların tendonlarının ve bu bölgedeki kesenin omuzu oluşturan kemik yapılar arasında sıkışması sonucunda görülür. Elini yukarda kullanan mesleklerde, ev hanımlarında, yüzme ve voleybol gibi spor yapan sporcularda daha sık görülmektedir. Sonuç olarak bu problem omuzu kötü kullanma veya aşırı kullanma hastalığıdır. Bu sendromun önemi gerekli tedavi yapılmaz ve önlemler alınmazsa tendonlarının tamamiyle yırtılmasıyla sonuçlanabileceğidir.
Yakınmalar sıklıkla omuzun ve kolun kullanılması sonucu ortaya çıkar. Zamanla ağrı devamlı olmaya başlar. Özellikle geceleri hastayı uyutmayan ağrı haline dönüşür. Hastanın giyinme soyunma gibi günlük yaşam aktivitelerini etkileyecek düzeye gelir.
Donuk omuz nedir?
Adeziv kapsülit omuz ağrısının sık nedenlerindendir. Omuz ekleminde sinovit ve kapsül kontraksiyonuna bağlı gelişir. Omuzda yaygın ağrı ve hassasiyetle beraber, omuz ekleminin tüm düzlemlerdeki hareketlerini kısıtlar. Uyutmayacak derecede şiddetli omuz ağrısı, günlük işleri yapmayı güçleştirecek ölçüde ağrı ve kolu belli bir noktadan öteye kaldırmak veya döndürmekte güçlük çekilir. İleri vakalarda kişisel temizlik, dolaptan herhangi birşey alma gibi günlük fonksiyonlarını yapmakta zorluk çekebilirler. Donuk omuz 2-3 yıl sürebilen bir hastalıktır. Üç dönemi vardır. Birincisi ağrılı dönemdir ve 1 yıl kadar sürebilir. Bu dönem diğer omuz ve boyun problemleri ile çok sık karışabilen bir dönemdir. İkinci dönem ise omuzun tam olarak donduğu dönemdir. Ağrı azalır fakat hasta günlük yaşam aktivitelerini yapamayacak derecede omuz hareketleri kısıtlanır. Üçüncü dönem ise çözünme dönemidir.
Omuz ekleminde kireçlenme (osteoartrit) nedir?
Yük taşıyan bir eklem olmadığı için omuz ekleminde diz eklemi kadar osteoartrit dediğimiz kireçlenme hastalığı fazla görülmez.Omuz ekleminin hareketi ile ortaya çıkan ağrısı ve hareket kısıtlılığı görülebilir.
Omuz ağrılarının değerlendirilmesi nasıl yapılır? Hangi tetkik ve görüntüleme yöntemleri istenebilir?
Omuz ağrılarının çok büyük bölümü yumuşak doku kaynaklıdır. Omuzdaki yumuşak dokuları ve kemik yapıları değerlendirmede omuzun manyetik rezonans (MRI) görüntülemesi detaylı analiz imkanı sağlar. Röntgen filmi (x- ray) daha çok kireçlenmenin beklendiği ileri yaş hastalarında ve travma durumunda istenebilir. Omuz tomografisi de daha nadir olmakla birlikte özellikle ayrıntılı kemik yapının değerlendirilmesinde istenebilir. Sinir etkilenimi düşünülen hastalarda ise EMG tetkiki gerekebilir.Kan tetkikleri ise özellikle romatizmal rahatsızlık,enfeksiyon veya tümöral durum düşünülüyorsa istenebilir. Özellikle yansıyan ağrı düşünülüyorsa diğer organ sistemleri ile ilgili görüntüleme istenebilir (ultrason,ekg,eko,akciğer grafisi).
NOT: Uzman hekimler tarafından tanısı konmaktadır.